Mijn moeder verdient wel een boek! Mijn vader verdient net zo goed een boek!

Toen ik op ruim 70 jarige leeftijd familie foto’s bekeek en bewaarde brieven en documenten las drong de gedachte aan een boek zich op. Een paar jaar onderzoek en vele gesprekken later wist ik het zeker. En dus ben ik nu bijna halverwege met het schrijven van een familiegeschiedenis van drie generaties Groen van 1875 tot 1972 in Langedijk. De titel weet ik al:

Moeders hand, Vaders land. Mijn herinneringen.

Over het bestaan van kleine tuinders in het Geestmerambacht. Over sterke vrouwen die zich binnen traditionele verhoudingen toch manifesteren. In de hoop dat hun kinderen het beter krijgen dan zij. Over de hoop op een bedrijfsopvolger. Alles binnen oude verhoudingen die door de Kerk en Staat bepaald worden.

• Door te lezen en te bestuderen leerde ik mijn grootouders beter kennen. In hun lange levens maken ze twee wereldoorlogen mee. De economische crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw komen ze te boven. Beiden mogen in 1922 stemmen, mijn opoe voor het eerst omdat het vrouwenkiesrecht in 1919 wettelijk is vastgelegd. En aan het eind van hun leven ‘trekken ze van Drees’ omdat ze oud genoeg zijn geworden om nog wat jaren AOW te ontvangen.
• Nu zie ik pas goed hoe mijn ouders vanaf de mobilisatie in 1939 hun gezin opbouwen. De oorlog wel goed doorkomen maar dat het noodlot daarna toeslaat. Hoe ze zich over de tegenslagen heen zetten en er weer bovenop komen. Het bedrijf uitbouwen. Zelfs uitbreiden met koeien. En weer nieuwe persoonlijke moeilijkheden overwinnen. Alles met tientallen jaren van hoop dat een ruilverkaveling eindelijk het einde zal beteken van varen in schuiten en dat eeuwige handwerk.

Ploeteren voor een karig bestaan

Zo realiseer ik me nu pas echt wat zij hebben mee gemaakt en waar wij ons nu geen voorstelling meer van kunnen maken. Alleen degenen die het hebben meegemaakt kunnen dat nog. Maar dat aantal neemt met de dag af. Er zijn nog maar weinig Langedijkers die koolplanten met de hand hebben gezet. En die voor de ruilverkaveling, het oogsten bij een temperatuur van tegen het vriespunt mee maakten. En die daarna regelmatig ondervonden dat die kool op de veiling niks opbracht.
Mijn ouders en grootouders, mijn hele familie: Het waren gewone hardwerkende mensen met de hoop gericht op een betere toekomst. Het waren geen grote helden, zoals mensen die tijdens de oorlog in het verzet zaten. Het waren geen belangrijke bestuurders van organisaties of in de politiek. Maar ze leverden desondanks grote prestaties, net als duizenden andere families die hun bestaan hadden in het Geestmerambacht. Die net als zij, ploeterden voor een karig bestaan.

“Dus verdienen ze inderdaad een boek.”